Brüt Takas Nedir?

Brüt takas, SPK’nın, Borsa İstanbul, Takas Bank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ile işbirliğiyle yürüttüğü, yatırımcıları, özellikle de küçük yatırımcıyı korumak için devreye aldığı bir uygulamadır.

Brüt Takas uygulaması, bir çeşit tedbir niteliği taşır.

SPK'nın brüt takas işlemine aldığı hisseler borsada işlem gören diğer hisselerden ayrılır. Bu hisselerde yükselme , düşme, alım satım gibi işlemlere kısıtlamalar getirilir.

Brüt takasta olan hisse senetlerinde gün içinde alım satım yapılamaz. Örneğin, X bir hisseyi 10-18 seansı içinde alırsanız, aynı gün satamazsınız. Aynı şekilde satış emri verdikten sonra bu hisseyi geri alamazsınız. Bir sonraki seansı beklemeniz gerekir.

NEDEN BRÜT TAKAS UYGULANIR?

Öncelikle risk oranı azaltılması için kullanılır. Bazı hisseler, olağan dışı yükseliş gösterebilir. Piyasada karşılığı olmayan ve herhangi bir mantık ve reel ekonomik bir cevabı olmayan yükselişlerde SPK brüt takas uygulayabilir. Örneğin, bir hissenin birkaç hafta içinde bulunduğu yerden çok daha farklı yerlere gelmesi SPK'nın dikkatini çeker ve araştırma, inceleme yapar. Hissede bir durum göze çarparsa, bu noktada hisseye dahil olmak isteyen küçük yatırımcıyı korumak adına brüt takas uygulayarak sert düşüş ve çıkışlardan küçük yatırımcıyı korumaya çalışır.