İrtifak hakkı nedir?

Medeni Kanun'a göre, belirli bir nedenle taşınmaz malın kullanımına izin veren irtifak hakkı, sınırlı ayni haklar arasında yer almaktadır. Bu hakkın temel özelliği, hak sahibine çeşitli yetkiler tanımasıyla birlikte, taşınmazın sahibinin belirli hak ve yararlarından yararlanmasını sınırlamasıdır.

İrtifak hakları, taşınabilir ve taşınmaz irtifa hakları olarak iki ana kategoriye ayrılır. İntifa hakkı, oturma, üst, geçit ve kaynak gibi taşınmazlar üzerindeki kişisel irtifak haklarını içerir. Bu tür irtifak haklarının kurulmasında, bir taşınmazın lehine başka bir taşınmaza sorumluluk yüklenmesi söz konusudur. Bu durumda, yüklenici durumundaki malik, mülkiyet haklarının bir kısmını kullanmaktan kaçınabilir ve diğer malikin çeşitli müdahalelerine izin vermek zorunda kalabilir. Ancak taşınmazın devri veya intikali, kurulan irtifak hakkının devamını engellemez.

İrtifak hakları, olumlu veya olumsuz olabilir. Olumsuz irtifak hakları durumunda, hak sahibinin mülkiyet hakları belirli sınırlamalara tabi olabilir.

İrtifak hakkının kurulması için resmi bir sözleşme gereklidir ve bu sözleşme şartlarına uygun olarak taşınmazlar üzerinde tesis edilir. İrtifak haklarının kazanılması ve tescili sırasında, mülkiyet haklarına ilişkin hükümler uygulanır.

İrtifak hakkı sözleşmesinin geçerli olabilmesi için belirli bir şekil şartının sağlanması ve resmi bir senet olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Sözleşmede, taşınmaza dair detaylı bilgiler ve irtifak hakkının başlangıç ve bitiş süreleri açıkça belirtilir.

İntifa hakkı, belirli kurallar çerçevesinde başkasının malından faydalanma imkanı tanıyan bir hak türüdür. Bu hak, eşya, haklar ve mal varlığı üzerinde kurulabilir ve taşınır mallarda teslim, alacaklarda devir, taşınmazlarda ise tapuya tescil ile tesis edilir. İntifa hakkı, hakka konu olan taşınmazın ortadan kalkması durumunda da sona erer.